Zemin rutubeti ve suyu ile demir donatının paslanması sonucu betonarmenin dayanırlık niteliğini kaybetmemesi için, zemin altındaki betonarme imalat mutlaka yalıtılmalıdır. Aynı şekilde zemin suyunun bina bodrumuna girmemesi, duvarlarda yükselmemesi ve yapıya zarar vermemesi için de yalıtım şarttır.
1) Bayındırlık Bakanlığı “Birim Fiyat Tarifeleri”nde birçok firmanın önerdiği pek çok yalıtım çeşitleri vardır, hangisinin ne derece rutubete/suya, ne kadar dayandığı süresi belirsiz ve de üreticinin kendinden menkul (yalnız kendisinin bilip söylediği) şeylerdir.
Üstelik bunların çoğu artık günü geçmiş yöntemlerdir. Dahası bu tariflerde sözü edilen (40 yıllık) mamullerden bir çoğu da çoktan piyasadan kalkmışlardır. Birçok yeni malzeme ise hala tariflere girememişlerdir.
Yalıtım çok teknik bir konudur. Yapıların gelecekleri büyük ölçüde temel ve bodrumlarının iyi yalıtılmalarına bağlıdır. Her mimar ve mühendisin de bu teknik konuları yeterince bilmesi mümkün değildir. En doğrusu bu hususta müşavir firmalara danışılmasıdır. Burada sadece çok bilinen üç yöntemden söz edeceğiz.
a. Bitüm Sürerek Yalıtım
Sadece zemin rutubetini kesme amaçlı yalıtım, zemin altında kalan sıvalı kagir ve betonarme imalat yüzeylerine bir kat bitüm astar üzerine bir kat sıcak bitüm sürülerek yapılabilir. Astarda da, son katta da bitüm ile örtülmemiş tek bir nokta kalmamalıdır. (Betonun tabandan da rutubet almaması için temizlik betonunun üstü de bitümlenmelidir.)
b. Kauçuk vb. Esaslı Pestillerle Yalıtım
Zeminde su varsa yalıtımı, yalıtım pestili ile “bohça yalıtım” olarak yapmak en doğrusudur. (Ek yerlerine bant yapıştırılması daha garantili bir iş olur.) Su basıncından kurtulmak için mümkünse çevre drenajı yapılmalıdır.
Bir dayanma perdesi bitişik olarak yapılacak betonarme imalatlarında perde önüne serilecek geotekstil örtü ile dışarıdan gelecek su aşağıya alınıp direne edilir. Bu örtünün üzerine uygulanacak yalıtım pestili de geotekstil ya da başka bir örtü ile korunmalıdır. (Geotekstil, bina duvarlarında oluşabilecek terlemeyi de önleyeceğinden yeğlenmelidir.)
c. Suni Reçine Esaslı Sıvı Malzeme ile Yalıtım
Temel duvar ve tabanlarının rutubet/su yalıtımlarında suni reçine esaslı sıvı plastik malzemeler de (0.8-1 mm kalıklıkta olarak) kullanılabilir. Uygulamaları kolaydır, karmaşık yüzeyler kolaylıkla örtülebilir. (Ancak pestil malzeme fabrika yapımı olarak daha garantilidir.)
2) Bina eteğinden gelecek suyun dış boya ve sıvayı bozup içeriye işlememesi, temele inmesi için, bina çevresinde zemin düzeyinde 80-100 cm genişliğinde su geçirmez trotuvar yapılmalı; temel dış yalıtımı 10 cm kadar sıva altında trotuvar düzeyi üzerine çıkarılmalıdır.
3) Temelden gelebilecek rutubetin üst kat duvarlarına da çıkmaması, içeride ve dışarıda boya ve sıva hasarlarına neden olmaması için, temel duvarları üzerine bir kat yalıtım pestili serilmelidir.
4) Bina içi ve dışı dolguları yapılırken mevcut yalıtım özenle korunmalıdır. Bu iş için yalıtım üzerine bitümlü karton, naylon örtü serilebilir ya da 7-10 cm kalınlığında gazbeton vb. duvar örülebilir. (En iyisi yüksek yoğunlukta polistiren köpüğü levhalardır, ısı yalıtımı da sağlarlar.)
